• 10/09/2024
  • Hoşgeldiniz

Çocuklarda bademcik ve geniz eti büyümesi

  • 27.03.2017

Ebeveynlerin korkulu rüyası, sık iltihaplanan bademcikler ve büyüyen geniz eti. Gözünün içine baktıkça hastalanan çocuklar, antibiyotik kullanmak istemedikçe yazılan reçeteler...

Viral enfeksiyonlara maruz kalan çocuklarda bademciklerin iltihaplanması da geniz etinin büyümesi de kaçınılmaz. Peki, çocukları viral enfeksiyonlardan korumak mümkün mü? Aslında bunun pek de mümkün olmadığını biliyoruz.

Bademciklerin sık iltihaplanmasının çocuğa zararı var mı? Geniz eti büyümesi çocuğun nefes alışını etkiler mi? Ameliyat tek çare mi? İşte tüm bu soruların cevabını Prof. Dr. İsmet Aslan anlatıyor.

"Bademcik ve geniz eti dokusu lenfoid dokulardır. Dış ortamlardan giren viral ajanlara karşı vücudun ilk savunmasını yaparlar. Her vücuda giren viral üst solunum yolu enfeksiyonu neticesinde bademcikle geniz eti dokusu biraz daha büyür.

Eğer herhangi bir şekilde çocuk dışardan gelecek antijenik uyarıya maruz kalmazsa bademcik ve geniz eti dokusu büyümez. Tabii böyle bir durumu sağlayabilmek için çocuğu bütün dış ortamdan izole etmek gerek, okula, kreşe göndermemek, sokağa çıkarmamak gerek. Geçirilen her üst solunum yolu enfeksiyonu bu viral adenoid dokunun biraz daha büyümesine neden oluyor.

Bademciklerin sık iltihaplanmasını çok istemiyoruz, her geçirilen bademcik iltihaplanmasının yıkıcı bir etkisi oluyor. Çünkü çocuklar bademcik enfeksiyonunu yenebilmek için bir mücadele içerisine giriyor ve bu da bir enfeksiyon odağıdır. Anabolik yani yapıcı bir metabolizmadan katabolik yıkıcı bir metabolizmaya, enerji harcatan bir metabolizmaya dönüyor. Bazı bademcik iltihapları spesifik enfeksiyonlar neticesinde, romatizmal ateş gibi kalp kapaklarına, böbreklere vurabilen glomonefrite neden olabilen ciddi sistemik sorunlara yol açabiliyor.

Geniz eti dokusu burnun en arkasına yerleşmiş olan bir doku, yani çocuk nefes aldığında hava arka tarafa doğru gittiği zaman geniz bölgesine ulaşıyor. Eğer geniz dokusu çok büyüdüyse ve bu bölgeyi tıkar duruma geldiyse çocuk nefes almada zorluk çekiyor. Bu nefes almadaki zorluk bazen gece uykusunda nefes almada güçlük, horlama ve horlamayla beraber apne denilen solunum durmalarına neden olabiliyor.

Geniz eti büyümesi çocukta nefes almada yarattığı problemlerin dışında orta kulak içinde sıvı toplanmasına da sebep olabiliyor. Orta kulak normalde kapalı bir kavitedir. Kulak zarı normalde hava ve su geçirmez. Orta kulak boşluğundaki hava, genize açılan östaki kanalından gelir. Eğer geniz eti büyümesi ilerlemiş ve bu östaki kanallarının fonksiyonlarını bozmaya başlamışsa orta kulak boşluğu içinde hava sağlanması aksıyor ve tubal disk fonksiyon dediğimiz östaki kanalının fonksiyon bozukluğu ortaya çıkıyor. Orta kulak içinde hapsolmuş ve yenilenemeyen hava yavaş yavaş orta kulak boşluğunu saran duvarlar içindeki mekanizma ile emilmeye başlıyor ve orta kulak boşluğu içinde negatif basınç ortaya çıkıyor. Negatif basınç esnek olan kulak zarının zaman içinde yavaş yavaş orta kulak boşluğu içinde çökmesine neden oluyor. Bu olay geri dönmez ve uzarsa bu sefer orta kulağı döşeyen mukozalardan orta kulağa doğru sıvı sızıntısı başlıyor ve orta kulak boşluğunu bu infüzyon denilen sıvı dolduruyor. Bu durum çocukta 15 desibel, 20 desibel işitme kaybına sebep olabiliyor.

0 - 5 yaş arasındaki çocukların öğrenmek için en fazla ihtiyaç duydukları duyu işitsel duyudur. Eğer çocuklarda işitsel duyu aksarsa çocuğun sosyal gelişimi ve zeka gelişimi, ruh gelişimi negatif yönde etkilenir. Eğer geniz eti büyümesi varsa öncelikle bu çocuğa ilaç tedavisi, gerekirse antibiyotik tedavisi ve gerekirse dekonjistan tedavisi uygulamak gerekir. Eğer bunlardan yanıt alınamıyorsa orta kulakta ki infüzyon gerilemiyorsa ondan sonra geniz eti küretajı ve kulaklara tüp takmaya kadar giden orta kulağın sağlıklı bir şekilde fonksiyon görmesi için havalanmasının sağlanması ameliyatları gerçekleştirilebilir. Ameliyat son çaredir, öncelikle ilaç tedavisi ile bu sıkıntının ortadan kaldırılması amaçlanır. İlaç tedavisinden yanıt alınamazsa, medikal tedaviye dirençli bir durum olduğu kabul edilirse ondan sonra cerrahi müdahale seçenekleri ortaya konmalıdır.

İyi yapılmış olan bir geniz eti ameliyatının tekrarlaması pek beklenen bir olay değildir. Ancak çocuğun yaşı da önemli bir etkendir."